Cảnh giác ung thư dạ dày khi bị rối
loạn tiêu hóa
Hơn 75% bệnh nhân ung thư dạ
dày ở Việt Nam đến khám ở giai đoạn muộn. Kết quả là tỷ lệ tử vong do bệnh này
rất cao.
1.
Dấu hiệu của ung thư dạ dày giai
đoạn đầu :
Ung thư dạ dày là dạng ung
thư nguy hiểm và phổ biến trên thế giới, đứng hàng thứ 3 trong 10 loại ung thư
phổ biến tại Việt Nam. Ước tính hàng năm Việt Nam có 15.000 ca được chẩn đoán và
có khoảng 11.000 ca tử vong.
Ung thư dạ dày phát hiện
giai đoạn sớm chỉ cần cắt "hớt" niêm mạc dạ dày, không phải cắt bỏ dạ
dày và cơ hội khỏi bệnh lên đến 99%. Tỷ lệ sống còn sau 5 năm là lớn hơn 90%.
Trong khi đó tỷ lệ này ở giai đoạn muộn chỉ là 5%.
Nội soi dạ dày có thể giúp
chẩn đoán ung thư dạ dày ngay cả trong giai đoạn sớm.
2.
Triệu chứng của ung thư dạ dày
Triệu chứng của ung thư dạ
dày thường khá mơ hồ, không đặc hiệu và thường gây nhầm lẫn với nhiều bệnh lý
khác, đặc biệt là trong giai đoạn sớm của bệnh.
- Triệu chứng giai đoạn sớm:
Ăn không tiêu, nóng rát vùng thượng vị, ăn không ngon miệng...
- Triệu chứng giai đoạn
trung bình: Mệt mỏi, đầy bụng sau ăn.
- Triệu chứng giai đoạn
muộn: Thường xuyên đau bụng, nôn và buồn nôn, đi kèm với rối loạn tiêu hóa, sút
cân, nuốt nghẹn, đại tiện ra phân đen (do xuất huyết tiêu hóa)...
Ung thư dạ dày đa phần được
phát hiện ở giai đoạn muộn
- Do triệu chứng giai đoạn
sớm của ung thư dạ dày là mơ hồ, không đặc hiệu, gây tâm lý chủ quan của người
bệnh.
- Rất ít người bệnh đi thăm
khám định kỳ.
- Người bệnh lo ngại nội soi
dạ dày trong khi đây là phương pháp chủ yếu chẩn đoán ngay cả trong giai đoạn
sớm. Do triệu chứng có vẻ "không có gì" nên người bệnh có tâm lý muốn
lướt qua nỗi "ám ảnh nội soi".
Việc ám ảnh nội soi dạ dày
có thể nói là tâm lý chung của hầu hết mọi người. Thực ra thì về phương diện kỹ
thuật là một thủ thuật an toàn và đơn giản. Các máy nội soi ngày càng "tí
hon hóa" tạo sự dễ chịu trong khi soi. Hơn nữa bệnh nhân có thể lựa chọn
nội soi qua đường mũi, một kỹ thuật mà máy soi chỉ bằng khoảng ¼ so với dây soi
tiêu chuẩn và do đi bằng đường mũi nên bệnh nhân hoàn toàn có thể cười nói
trong lúc nội soi. Ngoài ra nội soi dạ dày gây mê cũng là một lựa chọn rất tốt.
3. Có nhiều yếu tố nguy
cơ gây bệnh ung thư dạ dày
- Nhiễm HP (Helicobacter
Pylori): Nhiễm trùng do vi khuẩn mãn tính với HP là yếu tố nguy cơ mạnh nhất
đối với ung thư dạ dày. HP nhiễm trùng có liên quan với viêm dạ dày teo mãn
tính. Bệnh nhân có tiền sử viêm dạ dày kéo dài có nguy cơ phát triển ung thư dạ
dày tăng gấp 6 lần.
- Chế độ ăn uống: Một chế độ
ăn giàu rau muối, cá muối, muối, và các loại thịt hun khói tương quan với tỷ lệ
gia tăng của bệnh ung thư dạ dày. Ngược lại chế độ ăn bao gồm trái cây và rau
quả giàu vitamin C có thể có một tác dụng bảo vệ dạ dày.
- Hút thuốc có liên quan với
tỷ lệ tăng của bệnh ung thư dạ dày, phụ thuộc vào liều lượng, số lượng điếu thuốc
và thời gian hút thuốc. Ngừng hút thuốc lá làm giảm nguy cơ ung thư dạ dày.
- Đã phẫu thuật: Phẫu thuật
dạ dày làm thay đổi độ pH bình thường của bộ phận này, có thể dẫn đến chuyển
sản niêm mạc dạ dày, phát triển thành ung thư.
- Yếu tố di truyền: Khoảng
10% trường hợp ung thư dạ dày có nguồn gốc gia đình.
- Thiếu máu ác tính: Thiếu
máu ác tính liên quan đến viêm dạ dày teo tiến triển và sự thiếu hụt yếu tố nội
tại là một yếu tố nguy cơ ung thư dạ dày.
- Các virus Epstein-Barr có
thể được liên kết với một hình thức (<1%) bất thường của ung thư dạ dày.
- Bệnh béo phì làm tăng nguy
cơ ung thư vùng tâm vị dạ dày.
- Phơi nhiễm phóng xạ: Người
sống sót sau vụ nổ bom nguyên tử có tỷ lệ tăng bệnh ung thư dạ dày. Nhóm người
khác tiếp xúc với bức xạ cũng có thể có gia tăng tỷ lệ bệnh.
- Việc sử dụng thuốc
bisphosphonates dạng uống có liên quan với tăng nguy cơ ung thư thực quản hoặc
dạ dày.
4. Phát hiện ung thư dạ
dày giai đoạn sớm
Duy trì đi khám sức khỏe
định kỳ, đặc biệt ở những người trên 40 tuổi mặc dù có thể không có triệu chứng
bệnh tật. Cần cảnh giác khi có những triệu chứng tiêu hóa dù mơ hồ, nội soi
định kỳ mỗi 2 năm.
Phòng ngừa ung thư dạ dày
Có thể phòng ngừa bằng cách hạn
chế đến mức thấp nhất các yếu tố nguy cơ:
- Điều trị nhiễm trùng do
Helicobacter Pylory.
- Không hút thuốc lá.
- Tránh ăn các thức ăn nhiều
muối, nhiều gia vị hoặc chứa nhiều chất hóa học như nitrat (có thể biến thành
nitrosamin là chất sinh ung thư).
- Dùng nhiều thức ăn như rau
cải, cam chanh, nhiều vitamin C... Những chất này có tác dụng bảo vệ không gây
ung thư dạ dày và một số ung thư khác.
Cuối cùng, cùng lúc với
những biện pháp đã kể trên cần thiết phải khám định kỳ để phát hiện tổn thương
nếu có. Đây cũng có thể coi là một biện pháp phòng ngừa hữu hiệu "tình
trạng muộn" bi đát của ung thư dạ dày.
Thạc sĩ, bác sĩ Trần Quốc
Vĩnh
Phòng khám Đa khoa Quốc tế
Yersin (TP HCM)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét